Język sieci – rządzi się swoimi prawami?

język internetu

Wyniki najnowszej ankiety* eDarling na temat tworzenia profilu online wskazują na to, że najważniejszymi elementami atrakcyjnego wizerunku na portalu randkowym są język i sposób wypowiadania się użytkowników.

Większość ankietowanych odpowiedziała, że to sposób i treść wypowiedzi (63%) zamieszczonych na profilu oraz wymienione wiadomości (55%) sprawiają, że decydują się oni na nawiązanie kontaktu z drugą osobą. Poza tym ponad połowa badanych twierdzi, że błędy gramatyczne i ortograficzne popełnianie przez kogoś na własnym profilu, działają zniechęcająco.

Aby dowiedzieć się czegoś więcej na temat języka internautów, postanowiliśmy zapytać o opinię dr Katarzynę Borkowską z Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego – językoznawczynię, specjalistkę od języka w mediach masowych.

Autoprezentacja za pomocą słów

K. Borkowska: Poszukując w sieci kogoś, z kim, jak sądzimy, połączyć może nas w życiu coś więcej, stajemy przed trudnym zadaniem – z niewielkiej liczby informacji o danej osobie próbujemy zbudować sobie jej obraz, by zdecydować w konsekwencji czy chcemy z nią nawiązać kontakt, czy też nie. I choć atrakcyjność fizyczna jest jednym z najważniejszych bodźców skłaniających do nawiązania relacji nie tylko w świecie rzeczywistym, lecz także wirtualnym, zazwyczaj nie wystarczy samo zdjęcie ewentualnego partnera, by podjąć decyzję. Tym bardziej, że fotografie umieszczane w Internecie nierzadko są w przemyślany sposób dobierane i retuszowane, by ukazać nas takimi, jakimi chcielibyśmy być postrzegani – piękniejszymi, młodszymi, bardziej atrakcyjnymi. Świadomi tych zabiegów kładziemy, jak się okazuje – szczególnie jako odbiorcy, duży nacisk na pozostałe elementy autoprezentacji, która najczęściej odbywa się tutaj za pomocą słów.

Czy zgodzi się Pani z tym, że pomimo tendencji do upraszczania języka w Internecie i odejścia od tradycyjnego sposobu komunikowania się (np. pisania listów), sposób wypowiadania się nadal jest niezwykle istotny w odbiorze tego jacy jesteśmy?

K. Borkowska: Sposób wysławiania się jest niezwykle istotny w odbiorze i ocenie tego, kim jesteśmy, jacy jesteśmy, a także tego czy jesteśmy podobni przekonaniami, postawami, wartościami do osoby, która bierze pod uwagę kontakt z nami. W komunikacji internetowej dialogowość, spontaniczność i sytuacyjność kontaktu wpłynęły na dążenie do minimalizacji wysiłku i upraszczania języka, co widoczne jest, m.in. w braku rozróżnienia małych i wielkich liter czy pomijaniu znaków interpunkcyjnych. Pomimo to i w tym medium kultura języka, unikanie błędów językowych oraz dbałość o treść i formę przekazu jest jednym z podstawowych warunków skutecznego komunikowania się oraz elementem budowania naszego wizerunku.

Czy warto tak troszczyć się w sieci o język? Badania (Zalewska-Greloch, 2008) oraz obserwacje na rozmaitych forach dyskusyjnych potwierdzają, że błędy językowe, szczególnie ortograficzne, oceniane są przez odbiorców zazwyczaj bardzo surowo, a ich autorzy posądzani bywają o lenistwo, brak szacunku do rozmówcy, a także uleganie wpływowi współczesnej kultury obrazkowej, łączonej z rezygnacją z czytania książek i prasy, czyli tekstów, które mogłyby oswoić czytelnika z wzorcami poprawnych wypowiedzi.

Dlaczego tak ważne jest to, w jaki sposób wypowiadamy się na portalach społecznościowych? W jaki sposób powinniśmy pisać „w Internecie”, by właściwie nas odbierano?

K. Borkowska: Sprawność językowa, widoczna w gramatycznej i ortograficznej poprawności wypowiedzi, świadczy w oczach odbiorców o inteligencji, dobrym wykształceniu oraz kompetentności. Jeśli nie jesteśmy przekonani czy warto wkładać wysiłek w poprawne kształtowanie wypowiedzi w Internecie, może przekona nas fakt, że zapanowała wręcz pewna moda, w pełni widoczna w sieci, na dbałość o język ojczysty. Wystarczy spojrzeć między innymi na popularność jednego z kanałów o poprawnej polszczyźnie na You Tube – „Mówiąc inaczej”, który to zgromadził ponad 90 tysięcy subskrybentów i odnotował około 4 miliony wyświetleń (od maja 2013 r.). Portale społecznościowe, w tym gromadzący najwięcej użytkowników Facebook, zrzeszają olbrzymie grono użytkowników na stronach typu: „Poprawna polszczyzna” (142 tys. polubień), „Nie czytasz? Nie idę z Tobą do łóżka” (127 tys.). Na temat poprawności językowej tworzone są kampanie społeczne, zyskujące szeroki oddźwięk w mediach oraz powszechną społeczną akceptację, dzięki którym wyznaczane są nowe trendy w użytkowaniu języka, także w Internecie.

Więź budowana przez Internet

Czy komunikacja internetowa może umożliwić budowanie więzi międzyludzkich (np. pomiędzy osobami korzystającymi z randek internetowych)?

K. Borkowska: Komunikacja internetowa, ze względu na jej specyfikę: szeroką dostępność, dialogowość, większą anonimowość kontaktu – sprzyjającą większej otwartości i bliskości, może być doskonałym miejscem budowania więzi międzyludzkich, warto jednak zadbać o to, byśmy byli jej świadomymi uczestnikami.

*ankieta „Atrakcyjny Profil Randkowy”: 676 użytkowników i użytkowniczek eDarling, 52% kobiet, średni wiek: 37 lat

O autorze: Asia Smiger Zobacz więcej artykułów autorstwa Asia Smiger

Banner FB